باب
جواز غسل رأس
زوجها
وترجيله
وطهارة سؤرها
والاتكاء في
حجرها وقراءة
القرآن فيه
3- AY HALİ KADININ
KOCASININ BAŞINI YIKAMASININ VE TARAMASININ CAİZ OLDUĞU, ARTlĞININ
TEMİZ OLDUĞU, KUCAĞINA YASLANARAK KUR'AN OKUNABİLECEĞİ BABI
6 - (297) حدثنا
يحيى بن يحيى
قال: قرأت على
مالك عن ابن شهاب،
عن عروة، عن
عمرة، عن
عائشة؛ قالت:
كان
النبي صلى
الله عليه
وسلم، إذا
اعتكف، يدني
إلي رأسه
فأرجله. وكان
لا يدخل البيت
إلا لحاجة
الإنسان.
[:-682-:] Bize Yahya b. Malik tahdis edip
dedi ki: Malik'e, İbn Şihab'dan
diye okudu. O Urve'den, o Amre'den,
o Aişe'den şöyle dediğini nakletti:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) itikafa girdiği zaman
başını bana doğru yaklaştırır, ben de saçlarını tarardım. Eve de insanın bir
ihtiyacı dışında bir sebeple girmezdi.
Diğer tahric: Ebu Davud,
2467, 2468
7 - (297) وحدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
ليث. ح وحدثنا
محمد بن رمح.
قال: أخبرنا
الليث عن ابن
شهاب، عن عروة
وعمرة بنت
عبدالرحمن؛
أن عائشة زوج
النبي صلى
الله عليه
وسلم قالت: إن
كنت لأدخل
البيت للحاجة.
والمريض فيه.
فما أسأل عنه
إلا وأنا
مارة. وإن كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم ليدخل
علي رأسه وهو
في المسجد
فأرجله. وكان
لا يدخل البيت
إلا لحاجة.
إذا كان
معتكفا. وقال
ابن رمح: إذا
كانوا
معتكفين.
[:-683-:] Bize Kuteybe b. Said de tahdis etti. Bize Leys tahdis etti. (H) Bize
Muhammed b. Rumh da tahdis
edip dedi ki: Bize Leys, İbn
Şihab'dan haber verdi. O Urve
ve Abdurrahman kızı Amre'
den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in zevcesi Aişe (r.anha)
dedi ki:
Ben (itikafta
iken) ihtiyacım için eve girerdim. Evde hasta bulunduğu halde onun halini ancak
geçip giderken sorardım. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'de
mescitte bulunduğu halde başını benim bulunduğum tarafa doğru (mescitten dışarı
çıkarır odamdan içeriye) sokar, ben de onun saçlarını tarardım. İtikafta bulunduğu zaman ancak bir ihtiyaç için eve girerdi.
İbn Rumh dedi ki: (Bu
işleri) itikafta bulundukları zaman (yaparlardı).
Diğer tahric: Buhari, 2029; Ebu Davud, 2468; Tirmizi, 804; İbn Mace, 1776
8 - (297) وحدثني
هارون بن سعيد
الأيلي. حدثنا
ابن وهب. أخبرني
عمرو بن
الحارث عن
محمد بن عبدالرحمن
بن نوفل، عن
عروة بن
الزبير، عن
عائشة زوج
النبي صلى
الله عليه
وسلم أنها
قالت: كان رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يخرج إلي رأسه
من المسجد.
وهو مجاور.
فأغسله وأنا
حائض.
[:-684-:] Bana Harun b. Sa'îd el-Eylî dahî rivayet etti. (Dediki): Bize Vehb rivayet etti.
(Dedi ki): Bana Amr b. Haris Muhammed b. Abdirrahman b. Nevfel'den o da Urve b. Zübeyr'den o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in
zevcesi Aişe'den naklen haber verdi. Aişe şöyle demiş:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mücavir (itikafta) iken
mescitten dışarıya başını bana doğru uzatır, ben de ay hali olduğum halde başını
yıkardım.
Diğer tahric: Nesai, 275 -muhtasar
olarak
9 - (297) وحدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا أبو
خيثمة عن هشام.
أخبرنا عروة
عن عائشة؛
أنها قالت:
كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يدني إلي
رأسه وأنا في
حجرتي. فأرجل
رأسه وأنا
حائض.
[:-685-:] Bize Yahya b. Yahya da rivayet etti. (Dediki):
Bize Ebu Hayseme Hişam'dan naklen haber verdi. (Demişki):
Bize Urve Aişe'den naklen
haber verdi. Aişe şöyle demiş:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ben odamda iken başını bana yaklaştırır, ben de ay
hali olduğum halde onun başının saçlarını tarardım.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
10 - (297) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا حسين بن
علي عن زائدة،
عن منصور، عن
إبراهيم، عن
الأسود، عن
عائشة؛ قالت: كنت
أغسل رأس رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
وأنا حائض.
[:-686-:] Bize Ebu Bekr
b. Ebî Şeybe rivayet etti.
(Dediki): Bize Hüseyin b. Ali, Zaide'den,
o da Mansurdan, o da İbrahim'den, o da Esved'den, o da Aişe'den naklen
rivayet etti. Aişe (r.anha dediki):
Ben hayz
(ay hali) olduğum halde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
başını yıkardım.
Diğer tahric: Buhari, 301, 299, 2031; Ebu Davud, 77; Nesai, 274 -buna yakın-, 234, 235, 411, 385
DAVUDOĞLU AÇIKLAMASI
299.sayfada.
NEVEVİ ŞERHİ: Bu başlıkta Aişe (r.anha)'nın rivayet ettiği (682) "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
itikafta olduğu zaman ... saçlarını tarardım
... " Bir diğer rivayette (684) "başını yıkardım"
denilmektedir. Yine bu babta seccadeyi eliyle uzatına hadisi (687) ve daha başka hadisler de yer
almaktadır. Bu babta sözkonusu
olabilecek fıkhi hususlar bundan önceki babta geçmiş bulunmaktadır. Hadiste saçların taranması ile
başını yıkaması birbirine yakındır.
Sözlükte
itiMfın asıl anlamı alıkoymaktır. Şer'i bir terim
olarak kişinin kendisini niyet ile birlikte özelolarak
mescitte alıkoyması demektir.
"Mücavir"
itikaf yapan, itikafta bulunan demektir.
Hadisten Çıkan Hükümler
Bu
hadisten itikaf ile ilgili pek çok hüküm çıkmaktadır.
Yüce Allah'ın izniyle ilgili babta bunlar gelecektir.
Burada öncelikle anlaşılan husus da şudur:
1-
İtikafta bulunan kimsenin eli, ayağı, başı gibi
vücudunun bir bölümü mescidin dışına çıkacak olursa itikafı batıl olmaz.
2-
Bir eve girmeyeceğine ya da oradan çıkmayacağına dair yemin eden bir kimse
şayet vücudunun bir kısmını o eve sokacak ya da çıkartacak olursa yeminini
bozmuş olmaz. Allah en iyi bilendir.
3-
Yıkamak, yemek pişirmek, ekmek pişirmek ve daha başka işlerde zevcenin rızası
ile çalıştırılması caizdir. Sünnetteki deliller seletin
uygulaması ve ümmetin İcmaı bu hususta birbirini
desteklemektedir. (3/208) Rızası olmadan ona bu işlerin yaptırılması ise caiz
değildir. Çünkü kadının yerine getirmekle yükümlü olduğu görevi kocasının
kendisinden yararlanmasına imkan vermesi ve onun
evinde kalmasından ibarettir. Allah en iyi bilendir.